Lagina antik kenti , Muğla ili, Yatağan ilçesi, Turgut Mahallesi sınırlarında “Kapıtaş” Mevkii’ndedir. Burada tanrıça Hekate’ye ait bir kutsal alan ile bu kutsal alanın çevresinde yerleşimler bulunmaktadır. Bu yerleşimler, giriş kapısı (propylon), kutsal alanın etrafını çevreleyen duvar (peribolos), kutsal alan içerisinde üzeri kapalı dinlenme ve gezinti yerleri (stoa), kurbanların kesilip tanrıçaya sunuların yapıldığı yapı (altar) ve içinde tanrıçanın heykelinin yer aldığı tanrıçanın evi (tapınak), başka tanrı/tanrıça ve imparatorlara ait naiskoslar, anıt sütun, heykel kaideleri, kutsal alan içinde yaşayan rahiplerin evleri ve en az bir çeşmenin varlığı bilinmektedir.
Bu gönderiyi Instagram’da gör
Lagina’yı 18. yüzyıldan günümüze kadar pek çok seyyah ve araştırmacı ziyaret etmiştir. Bunlar arasında İlk Türk müzecilerinden birisi olan Osman Hamdi Bey, 1891-1892 yıllarında burada kazılar yapılmış ve bulunan eserlerin tamamını istanbul Arkeoloji Müzesi’ne götürmüştür. Daha sonra kısa süreli Prof. Dr. Yusuf Boysal başkanlığında çalışmalar yapılmıştır. Uzun süreli ve en sistemli çalışma 1993 yılında Prof. Dr. Ahmet A. Tırpan başkanlığında başlamış ve 2009 yılına kadar devam etmiştir. 2014-2016 yıllarına Muğla Müzesi Müdürlüğü başkanlığında çalışmalar devam etmektedir. 2016 yılından itibaren Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Pamukkale Üniversitesi adına Prof. Dr. Bilal Söğüt başkanlığında arkeolojik kazı ve restorasyon çalışmaları yapılmaktadır.
Lagina Hekate Kutsal Alanı Stratonikeia’nın kült yeri, bölgenin de dini merkeziydi. Lagina Stratonikeia Antik Kenti’ne yaklaşık 8,5 km uzunluğunda, 3-3,5 m. genişliğinde kutsal bir yol (sacra via) ile bağlıydı. Hekate için Lagina’da her yıl normal, dört yılda bir de büyük şenlikler düzenlenmekteydi. Bu şenliklerin nasıl olacağı ve neler yapılacağı belli kurallara bağlanmıştı ve düzenli olarak “Anahtar Taşıma” törenleri olarak gerçekleştiriliyordu. Böylece törenler belirli bir düzen içerisinde yıllık olarak devam ediyordu. Anahtar taşıma töreninde genç kızlardan oluşan bir koro ilahiler söyleyerek Lagina’dan çıkıp, Stratonikeia’ya varıyor, kente bağlılıklarını bildirim tekrar kutsal alana geri geliyorlardı. Bu koronun kutsal alana girmesinden sonra buradaki dini törenler başlıyordu. Kutsal alana gelen insanlar, buradaki oturma basamaklarını oturup töreni izliyorlardı.
Hekate adına yapıldığı bilinen büyük tek tapınağın burası olması ve antik dönemin en pahalı mimari düzeni olan Korinth nizamının bu yapıda kullanılması tapınağın önemini göstermektedir. Tapınak mimarisi dışında frizleri aracısından da antik dönemin nadir yapıları arasında yer almaktaydı. Augustus’un buraya yardım etmesi ve bunun propylonda kapı lentosuna yazılması, bölgede Lagina Hekate Kutsal Alanı’nın büyük bir öneme ve yaptırım gücüne sahip olduğunu ortaya koymaktadır.
